Aktualności

Sędzia TK Adam Jamróz w ustnym uzasadnieniu wskazał, że w demokratycznym państwie prawa dopuszczalne jest ograniczanie przez ustawodawcę swobód obywatelskich (tu: swobody działalności gospodarczej).

Ograniczenie swobody działalności gospodarczej jest wg Trybunału w tym przypadku proporcjonalne i zgodne z art. 22 i 31 ust. 3 Konstytucji.

Proporcjonalność ograniczenia jest zachowana, gdyż informacje mogą być ujawniane organizacji zbiorowego zarządzania („OZZ”) tylko w stopniu niezbędnym, a między obowiązanym do ujawnienia informacji a OZZ nie zachodzi stosunek konkurencji. Oba podmioty ze sobą nie konkurują na rynku.

Przepis art. 105 ust. 2 PrAut jest więc szczególną postacią ograniczenia swobody działalności gospodarczej na rzecz OZZ ze względu na ważny interes społeczny i prawa innych osób (tu: twórców – art. 31 ust. 3 Konstytucji). Ograniczenie to jest także uzasadnione społecznym modelem gospodarki rynkowej i postulatem solidarności społecznej oraz celem artykułu art. 105 ust. 2 PrAut.  

Według Trybunału art. 105 ust. 2 PrAut ma charakter klauzuli generalnej i dotyczy wszelkich wynagrodzeń autorsko prawnych w sferze prywatnoprawnej. Nie chodzi tu bynajmniej o roztaczanie władztwa publicznoprawnego OZZ nad obowiązanymi do ujawnienia informacji. Chodzi o informacje o ewentualnej kwocie należnej twórcom w znaczeniu cywilistycznym, którą sędzia Jamróz odróżnił tu od kwoty uzyskanej.

Niestety Trybunał nie odniósł się do funkcji gwarancyjnej, jakiej można by się spodziewać po tym przepisie. Zabrakło w rozważaniach Trybunału oceny prawnoporównawczej z uwzględnieniem dyrektywy 2004/48/WE (art. 6,7,8 ust. 3 e) w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej lub art. 80 ust. 2 PrAut. Przypomnę tylko, że wskazane przepisy w razie zobowiązania sądu do ujawnienia informacji, chronią m.in. tajemnice przedsiębiorcy i tajemnice ustawowo chronione. Trybunał bez szerszego uzasadnienia wskazał (z czym można polemizować, mając zwłaszcza na uwadze cel przepisów), że art. 105 ust. 2 i art. 80 PrAut to dwie różne instytucje prawa autorskiego.

W pisemnym uzasadnieniu Trybunał ma ocenić także charakter prawny tzw. opłaty produkcyjno-importowej z art. 20 PrAut. O wątpliwościach prawnych po wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie Padawan pisaliśmy tu.